كفاره روزه‏

مسئله 1738 - كسي كه كفاره روزه رمضان بر او واجب است بايد يك بنده آزاد كند، يا به دستوري كه در مسئله بعد گفته مي‏شود دو ماه روزه بگيرد، يا شصت فقير را سير كند يا به هر كدام يك "مُدّ" كه تقريبا ده سير يا 750 گرم است طعام، يعني غذاي معمولي از قبيل گندم يا آرد يا نان يا برنج بدهد و در زمان ما كه معمولا آزاد كردن بنده موضوع ندارد يكي از دو كار ديگر را انجام دهد. و چنانچه اينها برايش ممكن نباشد هر چند "مُدّ" كه مي‏تواند به فقرا طعام بدهد. و اگر نتواند طعام بدهد، بايد استغفار كند، اگر چه مثلا يك مرتبه بگويد: استغفرالله. و احتياط واجب آن است كه هر وقت بتواند، كفّاره را بدهد.

مسئله 1739 - كسي كه مي‏خواهد دو ماه كفاره روزه رمضان را بگيرد بايد سي و يك روز آن را پي در پي بگيرد و اگر بقيّه آن پي در پي نباشد اشكال ندارد.

مسئله 1740 - كسي كه مي‏خواهد دو ماه كفاره روزه رمضان را بگيرد نبايد موقعي شروع كند كه در بين سي و يك روز، روزي باشد كه مانند عيد قربان، روزه آن حرام است.

مسئله 1741 - كسي كه بايد پي در پي روزه بگيرد اگر در بين آن بدون عذر، يك روز روزه نگيرد، يا وقتي شروع كند كه در بين آن به روزي برسد كه روزه آن واجب است، مثلا به روزي برسد كه نذر كرده آن روز را روزه بگيرد، بايد روزه‏ها را از سر بگيرد.

مسئله 1742 - اگر در بين روزهايي كه بايد پي در پي روزه بگيرد عذري مثل حيض يا نفاس، يا سفري كه در رفتن آن مجبور و از اختيار او بيرون است براي او پيش آيد بعد از برطرف شدن عذر، واجب نيست روزه‏ها را از سر بگيرد بلكه بقيّه را بعد از برطرف شدن عذر بجا مي‏آورد.

مسئله 1743 - اگر به چيز حرامي روزه خود را باطل كند، چه آن چيز اصلا حرام باشد، مثل شراب و زنا، يا به جهتي حرام شده باشد، مثل نزديكي كردن با عيال خود در حال حيض، بنابر احتياط واجب كفاره جمع بر او واجب مي‏شود، يعني بايد يك برده آزاد كند، و دو ماه روزه بگيرد، و شصت فقير را سير كند، يا به هر كدام آنها يك "مُدّ" كه قبلا توضيح داده شد، گندم يا آرد يا نان و مانند اينها بدهد. و چنانچه هر سه برايش ممكن نباشد -چنانكه اكنون برده معمولا پيدا نمي‏شود هر كدام آنها كه ممكن است بايد انجام دهد.

مسئله 1744 - اگر روزه‏دار، دروغي را به خدا و پيغمبر"صلي الله عليه و اله " نسبت دهد، كفاره جمع كه تفصيل آن در مسئله پيش گفته شد بنابر احتياط واجب بر او واجب مي‏شود .

مسئله 1745 - اگر روزه‏دار در يك روز ماه رمضان چند مرتبه جماع كند بنابر احتياط مستحبّ براي هر دفعه يك كفّاره بر او واجب است. و اگر جماع او حرام باشد بنابر احتياط مستحبّ براي هر دفعه، يك كفّاره جمع واجب مي‏شود. و بنابر احتياط استمناء نيز حكم جماع را دارد ليكن اقوي كفايت يك كفّاره در هر دو مورد مذكور مي‏باشد.

مسئله 1746 - اگر روزه دار در يك روز ماه رمضان چند مرتبه غير جماع و استمناء كار ديگري كه روزه را باطل مي‏كند انجام دهد براي همه آنها يك كفّاره كافي است.

مسئله 1747 - اگر روزه‏دار، جماع حرام كند و بعد با حلال خود جماع نمايد يك كفّاره جمع بر او واجب است.

مسئله 1748 - اگر روزه‏دار، غير جماع و استمناء كار ديگري كه روزه را باطل مي‏كند انجام دهد و بعد با حلال خود جماع نمايد بنابر احتياط براي هر كدام يك كفّاره واجب مي‏شود.

مسئله 1749 - اگر روزه دار، غير جماع و استمناء كار ديگري كه حلال است و روزه را باطل مي‏كند انجام دهد، مثلا آب بياشامد و بعد كار ديگري كه حرام است و روزه را باطل مي‏كند غير از جماع و استمناء انجام دهد، مثلا غذاي حرامي بخورد، يك كفّاره كافي است و بنابر احتياط مستحبّ كفّاره جمع بدهد.

مسئله 1750 - اگر روزه‏دار، آروغ بزند و چيزي در دهانش بيايد، چنانچه عمدا آن را فرو ببرد، روزه‏اش باطل است. و بايد قضاي آن را بگيرد و كفّاره هم بر او واجب مي‏شود. و اگر خوردن آن چيز حرام باشد، مثلا موقع آروغ زدن، خون يا غذايي كه از صورت غذا بودن خارج شده و مورد تنفّر است، به دهان او بيايد و عمدا با اينكه مي‏تواند نخورد آن را فرو برد بايد قضاي آن روزه را بگيرد و بنابر احتياط، كفاره جمع هم بر او واجب مي‏شود.

مسئله 1751 - اگر نذر كند كه روز معيني را روزه بگيرد، چنانچه در آن روز عمدا روزه‏خود را باطل كند بايد همچون كفاره رمضان يك بنده ازاد نمايد ، يا به شصت فقير طعام دهد و يا شصت روز روزه بگيرد.

مسئله 1752 - كسي كه مي‏تواند وقت را تشخيص دهد، اگر به گفته كسي كه مي‏گويد مغرب شده و شرعا گفته او اعتبار ندارد افطار كند و بعد بفهمد مغرب نبوده است قضا وكفّاره بر او واجب مي‏شود. و اگر به شهادت دو نفر عادل عمل كرد، يا از گفته فرد موثقي اطمينان پيدا كرد كه مغرب شده و افطار كرد و بعد فهميد مغرب نبوده فقط قضا بر او واجب است.

مسئله 1753 - كسي كه عمدا روزه خود را باطل كرده، اگر بعد از ظهر مسافرت كند كفّاره از او ساقط نمي‏شود. و همچنين است اگر پيش از ظهر براي فرار از كفّاره سفر نمايد، بلكه اگر قبل از ظهر مسافرتي براي او پيش آمد كند نيز بنابر احتياط كفّاره بر او واجب است.

مسئله 1754 - اگر عمدا روزه خود را باطل كند و بعد عذري مانند حيض يا نفاس يا مرض براي او پيدا شود كفّاره بر او واجب نيست.

مسئله 1755 - اگر يقين كند كه روز اوّل ماه رمضان است و عمدا روزه خود را باطل كند، بعد معلوم شود كه آخر شعبان بوده كفّاره بر او واجب نيست.

مسئله 1756 - اگر انسان شكّ كند كه آخر رمضان است يا اوّل شوال و عمدا روزه‏خود را باطل كند، بعد معلوم شود اوّل شوال بوده كفّاره بر او واجب نيست.

مسئله 1757 - اگر روزه‏دار در ماه رمضان با زن خود كه روزه‏دار است جماع كند، چنانچه زن را مجبور كرده باشد كفاره روزه خودش و روزه زن را بايد بدهد و دو مرتبه تعزير ميشود . و اگر زن به جماع راضي بوده، به هر كدام يك كفّاره واجب مي‏شود و هر يك تعزير مي شوند.

مسئله 1758 - اگر زني، شوهر روزه‏دار خود را مجبور كند كه جماع نمايد، يا كار ديگري كه روزه را باطل مي‏كند انجام دهد، واجب نيست كفاره روزه شوهر را بدهد.

مسئله 1759 - اگر روزه‏دار در ماه رمضان با زن خود كه روزه‏دار است جماع كند چنانچه زن را مجبور كرده باشد ولي در بين جماع زن راضي شود بطوري كه بتواند جداشود و در عين حال ادامه دهد بايد مرد دو كفّاره، و زن يك كفّاره بدهد.

مسئله 1760 - اگر روزه‏دار در ماه رمضان با زن روزه‏دار خود كه خواب است جماع نمايد يك كفّاره بر او واجب مي‏شود، و روزه زن صحيح است و كفّاره هم بر او واجب نيست.

مسئله 1761 - اگر مرد، زن خود را مجبور كند كه غير جماع كار ديگري كه روزه را باطل مي‏كند بجا آورد، كفاره زن را لازم نيست بدهد و بر خود زن هم كفّاره واجب نيست.

مسئله 1762 - كسي كه به واسطه مسافرت يا مرض روزه نمي‏گيرد، نمي‏تواند زن روزه‏دار خود را مجبور به جماع كند، ولي اگر او را مجبور نمايد و بنابر احتياط مستحبّ كفّاره زن را بدهد.

مسئله 1763 - انسان نبايد در بجا آوردن كفّاره كوتاهي كند، ولي لازم نيست فورا آن را انجام دهد هر چند بهتر است.

مسئله 1764 - اگر كفّاره بر انسان واجب شود و چند سال آن را بجا نياورد، چيزي بر آن اضافه نمي‏شود.

مسئله 1765 - كسي كه بايد براي كفاره يك روز، شصت فقير را طعام بدهد اگر به شصت فقير دسترسي دارد كافي نيست به هر كدام از آنها بيشتر از يك "مُدّ" كه قبلا توضيح داده شد طعام بدهد، يا يك فقير را بيشتر از يك مرتبه سير نمايد. ولي چنانچه انسان اطمينان داشته باشد كه فقير، طعام را به عيالات خود مي‏دهد يا به آنها مي‏خوراند تا سير شوند مي‏تواند براي هر يك از عيالات فقير اگر چه صغير باشند يك "مُدّ" به آن فقير بدهد.

مسئله 1766 - كسي كه قضاي روزه رمضان را گرفته، اگر بعد از ظهر عمدا كاري كه روزه را باطل مي‏كند انجام دهد بايد به ده فقير هر كدام يك "مُدّ" طعام بدهد و اگر نمي‏تواند بايد سه روز روزه بگيرد و بنابر احتياط واجب سه روز پي در پي باشد و بنابر احتياط مستحبّ خوب است به جاي ده فقير، شصت فقير را طعام بدهد.