 |
 |
|
|
حقّ المارة در اسلام براى عابرين از باغهاى ميوه اين حق قرار داده شده كه به حدّى كه ضرر زياد و نقص فاحشى در باغ ايجاد نكند، بتوانند از ميوه آن استفاده كنند. امام صادق(ع) فرموده است: «اشكالى ندارد شخصى كه از ميوهاى مىگذرد از آن بخورد، ولى افساد نكند»، پيامبر(ص) دستور مىداد دور باغها را ديوار نكشند، تا عابرين بتوانند استفاده كنند، وقتى خرما مىرسيد فرمان مىداد ديوارها را سوراخ مىكردند (يا خراب مىكردند)...(147) كسى به حضور امام صادق(ع) رسيد و گفت: «فدايت شوم، شنيدهام در محصول محل «عين زياد» كارى انجام مىدهى. مىخواهم از خود شما بشنوم. فرمود: آرى دستور مىدادم كه وقتى ميوهها رسيد، ديوارها را سوراخ كنند كه مردم وارد شوند و بخورند. و دستور مىدادم كه هر روز ده ظرف بگذارند كه بر هر يك ده نفر بنشينند، ده نفر كه خوردند، ده نفر ديگر جايشان بنشينند و براى هر نفر يك مد (تقريبا 4/1 من) خرما بياورند، و همين طور فرمان مىدادم كه به پير مردان و بچّهها و بيمارها و زنها و همه آنها كه همسايه آنجا هستند و نمىتوانند آنجا بيايند به هر نفر يك مد بدهند، و وقتى موعد چيدن مىرسد حقوق وكلا و عمال و دلاّلها را مىدهم و باقى را به مدينه مىآورم و در ميان مستحقّين و خانوادههاى محترم و آبرومند دوبار و سه بار، كمتر و بيشتر به قدر استحقاقشان تقسيم مىكنم، و پس از همه اينها چهار صد دينار براى من مىماند ولى اصل محصول چهار هزار دينار مىباشد...(148) دليلى كه در مورد حق الماره (حقّ عابرين) در شرع اسلام وارد شده، و همين طور متون اوّليه فقه در كلمات فقهاء قديم، مطلق بوده و مخصوص جايى نيست كه بدانيم صاحبان باغ راضى هستند. هر چند برخى فقها اين طور گفتهاند، ليكن دليل روشنى ندارند، فقط بايد ميوه را از بين نبرند، و به اندازهاى نخورند كه باغ نقص فاحش و روشنى پيدا كند، و با خود نبرند، بلكه همانجا بخورند. گر چه امام در باغ خودش دستور مىداد كه براى آنها كه نمىتوانند بيايند، نيز ببرند. _________________________ 147 ـ 17/2 و 1 زكات غلاّت. |
||
 |
 |
|
فرم دریافت نظرات
|
