صفحه نخست / پرسش و پاسخ

سؤال و جواب دربارۀ برخی تعبیرات منسوب به اهل عرفان



سؤال :


بسمه تعالی

حضور محترم حضرت آیت الله گرامی دام ظله

سلام علیکم ؛ إن فی بعضی مجالس الصوفیة و الکتب ، تذکر مطالب تأتی نماذج منها ذیلا ، فما هو حکم الحضور فی تلک المجالس ؟ و ما هو وظیفة المؤمنین قبالها ؟ و ما هو حکم من یدافع عنها ؟

فمن تلک المطالب ما ذکروه فی نفی الحدوث الحقیقی للعالم و تخطئة القول بحدوثه ، بل عدّ العقیدة بحدوث العالم – الذی هو من ضروریات الادیان – اسخف الاقوال :

« ان من قال بحدوث الزمان فقد قال بقدمه من حیث لا یشعر . » « بعض من لم یجد بدا من ایجاب العلة التامة لمعلولها قال بأن علة العالم هی ارادة الواجب دون ذاته تعالی و هو اسخف ما قیل فی هذا المقام . » « ان قدرته تعالی هی مبدئیته للایجاد و علیته لما سواه و هی عین الذات المتعالیة و لازم ذلک دوام الفیض . »

و قالوا .......

.

.

.

.

.



پاسخ حضرت آیةالله العظمی گرامی :


بسمه تعالی

گرچه برخی از گویندگان این تعبیرات چه بسا افرادی فاضل و دانشمند و احیاناً از بزرگان و مفاخر اسلامند و چه بسا از باب حمل رقیقت بر حقیقت و یا اینکه تمامیت معلول با علت است چنین گفته اند ، لیکن اینگونه تعبیرات از این نظر که موجب سوء انفهام و سوء برداشت عوام بلکه برخی خواص می شود به هیچوجه صلاح نیست ، خداوند هرگز عین موجودی دیگر یا موجودات دیگر نمی باشد . ممکن و واجب هرگز یکی نمی گردند . اگر تعبیر فنا در کلمات برخی بزرگان است منظور فناء اراده است نه فناء وجود « وَ ما تَشاؤون اِلّا اَن یَشاءَ الله » ،ازاین جهت است که قدرالرجل قدر همّته ، و ارزش هر موجود وابسته به ارزش معشوق و محبوب اوست ، و اگر محبوب شخص ، خدا باشد ارزش او الهی می شود . کلماتی چون « لَیس فی جبّتی الّا هو» و «انا الحق » که از باب شطحات عارف چه بسا به این منظور گفته شده باشد موجب سوء انفهام شده و احیاناً خلاف قرآن کریم کلماتی سروده شده است ، تقدیس گوسالۀ سامری از این باب که جلوۀ خداست و اعتراض موسی به هارون که چرا مانع عبادت عِجل شدی از مزخرفات اینگونه برداشت هاست . در کلمات امامان اهل بیت (ع) اینگونه کلمات هرگز دیده نمی شود ، تعبیر طلعت خدا و جلوۀ خدا و امثال اینها هم فقط در مورد تجلّی آثار در نیکان و پاکان آمده است چون طلعت خدا در ساعیر و ظهورش در جبل فاران و فناء نسک الهی در وجود حق تجلّی خدا در قرآن ، نه وجودات شرّ  چون شمر و یزید ، سامری و گوساله . خداوندا همۀ ماها را از همۀ خطرات حفظ فرما .

 

محمّد علی گرامی قمی

12/8/1391




   پنجشنبه 1 آذر 1391




فرم دریافت نظرات

جهت استفتاء با شماره تلفن 02537740913 یک ساعت به ظهر یا مغرب به افق تهران تماس حاصل فرمایید.

istifta atsign ayat-gerami.ir |  info atsign ayat-gerami.ir | ارتباط با ما